Door gastauteur Bettina van de blog Bettinaschrijft.
Antoine Leiris was gelukkig met zijn vrouw Hélène en hun zoontje Melvil. Ze woonden in Parijs en leefden zoals alle gelukkige jonge mensen, zonder het idee dat er iets mis zou kunnen gaan.
Maar op 13 november 2015 ging Hélène naar een concert in Bataclan en zij was één van de mensen die die avond door terroristen werd doodgeschoten. Vanaf dat moment waren er geen Hélène en Antoine meer, maar moest Antoine het alleen zien te rooien met zijn zoontje die nog maar zeventien maanden oud was.
Hoe doe je dat? Hoe leef je verder na zo’n aanslag, na zo’n zinloze daad van geweld? Hoe vind je zingeving en hoe zorg je ervoor dat je niet helemaal ten onder gaat aan verdriet en woede?
Antoine is journalist en schrijver en besloot in die eerste dagen een brief te schrijven, die hij op facebook plaatste. Hierin richt hij zich direct tot de terroristen, met de mededeling dat ze zijn haat in ieder geval niet krijgen. Omdat ze dat niet waard zijn, omdat ze dan zouden hebben gewonnen. Hij zal verder leven en ervoor zorgen dat zijn zoontje, het zoontje van Hélène en hem opgroeit tot een gelukkig mens, want dat is volgens hem de enige mogelijk reactie op ongebreidelde haat en zinloos terrorisme.
Deze brief verwerkt hij later in een boek, dat de eerste tien dagen beschrijft, van het moment dat hij hoort dat Hélène niet terug komt tot de dag na de begrafenis als hij samen met Melvil het graf bezoekt. Tien dagen waarin hij bijvoorbeeld voor het eerst de nageltjes van Melvil moet knippen en erachter komt dat hij deze keer niet kan wachten tot Hélène ‘s avonds thuis komt om dit van hem over te nemen, hij moet het zelf doen. Als hij dan per ongeluk een stukje vel meeknipt, krijgt hij de schrik van zijn leven; zie je wel, ik kan dit niet, ik krijg het nooit voor elkaar.
Mijn haat krijgen jullie niet is een bijzonder en mooi boek, waarin het verdriet heel fijngevoelig wordt verwoord. Indrukwekkend ook in de manier waarop Antoine vanaf het begin de keuze maakt om zichzelf niet te verliezen in woede en haat, maar zicht richt op het leven en zijn zoontje die hij nu groot moet brengen.
Nu is er een nieuw boek, Het leven, daarna, waarin Antoine vertelt hoe het leven in de jaren erna is verlopen. Enkele maanden na de aanslag verhuist hij naar een andere flat, en moet hij de herinneringen aan Hélène opbergen. In de eerste instantie gaat gewoon alles in dozen, maar naarmate de tijd vordert, is hij in staat om meer los te laten en op te ruimen. Melvil wordt dan ook wat ouder en dat betekent dat Antoine meer herinneringen met hem kan delen, verhalen over zijn moeder kan vertellen.
Antoine probeert op allerlei manieren de perfecte vader voor Melvil te zijn, daar heeft het jongetje tenslotte recht op. Maar natuurlijk gaan er dingen fout en verliest hij zijn geduld. En naarmate hij zichzelf hiervoor kan vergeven, kan hij ook zijn eigen ouders vergeven voor de fouten die zij hebben gemaakt.
Langzamerhand is er niet alleen maar een groot gat, maar Antoine groeit in zijn rol als vader, en weet samen met Melvil een volwaardig nieuw leven op te bouwen. Een nieuwe liefde was misschien nog iets te vroeg, maar er is in ieder geval hoop en vooruitgang. De laffe terroristen hebben niet gewonnen, hun haat heeft niet alles vernietigd.
Het leven, daarna beschrijft steeds enkele momenten in de jaren die volgden op die dag in 2015. We krijgen geen volledig chronologische autobiografie, maar genoeg momenten en gebeurtenissen die ons iets kunnen vertellen over hoe deze vader en zoon hun leven weer opbouwen. En tegelijkertijd is duidelijk dat Hélène niet vergeten is en nooit vergeten zal worden, alleen wordt de herinnering steeds dragelijker.
Indrukwekkend en heel mooi geschreven en misschien ook een boek dat een beetje de hoop kan geven dat er ook na een tragedie nog geluk mogelijk is.
Bovendien een boek dat na de tragische gebeurtenissen van afgelopen vrijdag laat zien dat haat niet het antwoord is op haat. Kortom, een boek dat nodig is.
Originele Franse titel: Vous n’aurez pa ma haine (2016)
Nederlandse uitgave 2016 door uitgeverij Atlas Contact
Nederlandse vertaling: Martine Woudt
Bladzijdes: 111
Originele titel: La vie, après (2020)
Nederlandse uitgave 2020 door uitgeverij Spectrum
Nederlandse vertaling: Andreas Dijkzeul
Bladzijdes: 175
Bettina Grissen
